Το αίμα μας μεταφέρεται από την καρδιά στους υπόλοιπους ιστούς του σώματος, μέσα από τις αρτηρίες και επιστρέφει σε αυτήν μέσα από τις φλέβες.
Για να επιστρέψουν το αίμα στην καρδιά, οι φλέβες στα πόδια πρέπει να λειτουργούν ενάντια στη βαρύτητα.
Αυτό το πετυχαίνουν με φυσικές μυϊκές συσπάσεις στο κάτω μέρος των ποδιών, που λειτουργούν σαν αντλίες, όπως και μέσω της ελαστικότητας των τοιχωμάτων τους.
Καθώς το αίμα ρέει προς την καρδιά, μέσα στις φλέβες ανοίγουν μικροσκοπικές βαλβίδες (οι λεγόμενες «ανεπίστροφες» βαλβίδες, που επιτρέπουν τη ροή του αίματος μόνο προς τα πάνω), οι οποίες ξανακλείνουν διαδοχικά για να εμποδίσουν την παλινδρόμηση του αίματος προς τα πόδια.
Όταν αυτή η λειτουργία των φλεβών διαταράσσεται, τότε δημιουργούνται κιρσοί, δηλαδή φλέβες φουσκωμένες, που δεν μπορούν να απομακρύνουν το αίμα που περιέχουν.
Οποιαδήποτε φλέβα μπορεί να γίνει κιρσός. Εκείνες όμως που επηρεάζονται συνήθως είναι οι φλέβες στα κάτω άκρα και τα πόδια.
Αυτό συμβαίνει γιατί η ορθοστασία και το περπάτημα, αυξάνουν την πίεση στις φλέβες του κάτω μέρους του σώματος.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;
Ο κίνδυνος εμφάνισης κιρσών, αυξάνεται από παράγοντες όπως είναι:
- Η ηλικία
Ο κίνδυνος εμφάνισης κιρσών αυξάνει με την ηλικία. Το γήρας προκαλεί φθορά στις βαλβίδες που συμβάλλουν στη ρύθμιση της κυκλοφορίας του αίματος μέσα στις φλέβες.
Εντέλει, αυτή η φθορά αποδυναμώνει τις βαλβίδες, επιτρέποντας σε κάποια ποσότητα αίματος να γυρίζει πίσω στις φλέβες και να λιμνάζει εκεί, αντί να ρέει προς την καρδιά.
- Το φύλο
Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν αυτή την πάθηση.
Οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο ή η εμμηνόπαυση, μπορεί να παίξουν ρόλο, αφού οι γυναικείες ορμόνες τείνουν να χαλαρώνουν τα φλεβικά τοιχώματα.
Η λήψη ορμονικής υποκατάστασης ή τα αντισυλληπτικά χάπια μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών ή και θρόμβωσης.
- Το οικογενειακό ιστορικό
Αν μεγαλύτερα μέλη της οικογένειάς σας είχαν εμφανίσει κιρσούς, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εμφανίσετε κι εσείς.
- Η παχυσαρκία
Το υπερβολικό βάρος αυξάνει την πίεση στις φλέβες σας.
- Η ορθοστασία ή η καθιστική στάση για μακρά χρονικά διαστήματα
Το αίμα σας δεν κυκλοφορεί και τόσο καλά, όταν παραμένετε στην ίδια θέση για πολλές ώρες.
Ποια είναι η αληθινή σχέση του διαβήτη με τη φλεβική ανεπάρκεια;
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως ο διαβήτης προκαλεί κιρσούς και άλλες φλεβικές ανεπάρκειες.
Ανάμεσα σε αυτές τις δύο παθήσεις υπάρχει ναι μεν σχέση, αλλά δεν είναι αιτιακή. Δηλαδή ο διαβήτης δεν προκαλεί φλεβική ανεπάρκεια.
Αυτό το οποίο κάνει όμως είναι να επιδεινώνει σημαντικά τα συμπτώματα αυτής της πάθησης, δεδομένου ότι επηρεάζει συνολικά το κυκλοφορικό σύστημα.
Για πολλούς ανθρώπους, οι κιρσοί και οι ευρυαγγείες (μια συνηθισμένη, ήπια παραλλαγή των κιρσών στις πολύ λεπτές φλέβες του δέρματος), μπορεί να δημιουργούν μόνο θέμα αισθητικής.
Σε άλλους, όμως, οι κιρσοί μπορεί να προκαλούν πόνο και δυσφορία. Κάποιες φορές, οι κιρσοί οδηγούν σε πιο σοβαρά προβλήματα, σχετικών με την κυκλοφορία του αίματος.
Πότε πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό;
Η αυτοφροντίδα, όπως είναι η άσκηση, η ανύψωση των ποδιών ή το να φοράτε κάλτσες συμπίεσης, μπορεί να συμβάλλουν στην ανακούφιση των ποδιών από τα συμπτώματα που προκαλούν οι κιρσοί, εμποδίζοντας την επιδείνωσή τους.
Όταν όμως τα συμπτώματα δεν υποχωρούν ή και επιδεινώνονται, τότε θα πρέπει να αναζητήσετε τη συμβουλή ειδικού.
Στον ειδικό μπορείτε να απευθυνθείτε ακόμη κι αν δεν τίθεται θέμα ανακούφισης από τα συμπτώματα, παρά μόνο αισθητικής. Αν, δηλαδή, σας δυσαρεστεί η όψη των διευρυμένων φλεβών και η αίσθηση από την ψηλάφησή τους, ο ειδικός θα σας προτείνει τον καλύτερο τρόπο αποκατάστασης αυτών ή απαλλαγής από αυτές.
Ποια είναι η καλύτερη θεραπεία;
Ενώ παλιότερα, οι κιρσοί αφαιρούνταν χειρουργικά, πλέον εξαλείφονται θερμικά με τη χρήση laser, χωρίς πόνο για τον ασθενή που μπορεί να περπατήσει σχεδόν αμέσως και να επιστρέψει στην καθημερινότητά του σε λίγες μόνο ώρες.
Πολλοί ιατρικοί οργανισμοί διεθνώς, όπως η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Αγγειοχειρουργικής (ESVS – European Society for Vascular Surgery), το NICE (National Institute for Health & Care Excellence) τoυ Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και το Αμερικανικό Κολέγιο Φλεβολογίας (ACP – Αmerican College of Phlebology), συνιστούν πλέον ως προτιμώμενη θεραπεία για τους κιρσούς στα πόδια τις ενδοφλεβικές θερμικές θεραπείες, όπως είναι η θεραπεία με Laser.
Όπως εξηγεί ο εξειδικευμένος σε αυτές τις θεραπείες αγγειοχειρουργός Δρ. Κωνσταντίνος Λαμπίδης, η θερμότητα που δημιουργείται από την ίνα του Laser, μεταφέρεται και απορροφάται από το τοίχωμα της φλέβας στο οποίο προκαλεί μια θερμική βλάβη, με αποτέλεσμα η φλέβα να συρρικνώνεται, να μην κυκλοφορεί πλέον αίμα μέσα της και σταδιακά να απορροφάται από τον οργανισμό.
Η θεραπεία των κιρσών με laser, μπορεί να εφαρμοστεί σχεδόν σε όλους τους ασθενείς, εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις,
