Οι κιρσοί αποτελούν μια αρκετά συνηθισμένη διαταραχή της κυκλοφορίας στα πόδια που προσβάλλει μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού.
Σχεδόν το 15% των ανδρών και το 25% των γυναικών υποφέρουν από κιρσούς.
Οι κιρσοί είναι οι διογκωμένες φλέβες, συχνά με σκούρο ερυθρό ή μπλέ χρώμα, που προβάλλουν κάτω από το δέρμα.
Κιρσοί μπορεί να σχηματισθούν οπουδήποτε όμως είναι πολύ συχνότεροι στα πόδια γιατί τόσο η ορθοστασία όσο και η βάδιση αυξάνουν την πίεση στις φλέβες που βρίσκονται στο κατώτερο τμήμα του σώματος όπως είναι τα πόδια.
Πολλοί θεωρούν ότι οι κιρσοί αποτελούν απλά ένα κοσμητικό πρόβλημα για το οποίο όσοι από τους άνδρες ή γυναίκες δεν ενδιαφέρονται για την εμφάνισή τους, δεν αξίζει ή δεν χρειάζεται να ασχοληθούν. Είναι όμως έτσι;
Η αλήθεια είναι πως σε πολλούς ασθενείς οι κιρσοί προκαλούν πόνο και ενόχληση. Ακόμη όμως και σε εκείνους που δεν αισθάνονται ακόμη ιδιαίτερα ενοχλήματα, οι κιρσοί μπορούν εξίσου να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα αν δεν αντιμετωπισθούν έγκαιρα.
Τι προκαλεί τους κιρσούς;
Οι κιρσοί προκαλούνται από κατεστραμμένες βαλβίδες που βρίσκονται φυσιολογικά μέσα στις φλέβες και από την λέπτυνση και διάταση του τοιχώματός των φλεβών. Οι βαλβίδες αυτές που είναι “μιας κατεύθυνσης” (ανεπίστροφες), εξασφαλίζουν την ροή του αίματος από τα πόδια (κάτω) προς την καρδιά, υπερνικώντας την βαρύτητα. Όταν αυτές οι βαλβίδες δεν λειτουργούν σωστά (πάθηση που ονομάζεται “φλεβική ανεπάρκεια”), το αίμα λιμνάζει στα πόδια αυξάνοντας έτσι την πίεση μέσα στις φλέβες με αποτέλεσμα αυτές να διευρύνονται και να γίνονται ελικοειδείς, σχηματίζοντας έτσι κιρσούς.
Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι πιο επιρεπείς στη δημιουργία κιρσών λόγω κληρονομικότητας, ηλικίας ή ορμονικών παραγόντων. Κιρσοί μπορεί να δημιουργηθούν επίσης και από καταστάσεις που αυξάνουν τη φλεβική πίεση στα πόδια όπως είναι το υπερβολικό βάρος, η κύηση ή η παρατεταμένη ορθοστασία.
Τι συμπτώματα έχουν οι κιρσοί;
Οι κιρσοί είναι εύκολο να διαγνωσθούν με την χαρακτηριστική διόγκωσή που προκαλούν στις φλέβες. Αν και μπορούν να εμφανισθούν σε οποιοδήποτε σημείο των ποδιών, οι πιο συνηθισμένες τους εντοπίσεις είναι στην έσω επιφάνεια των κνημών ή πίσω από την γάμπα.Μερικοί από τους ανθρώπους με κιρσούς δεν αισθάνονται κάποιο ενόχλημα ή δυσανεξία.
Αρκετοί όμως αναφέρουν συμπτώματα που μπορεί να είναι από ήπια έως και αρκετά σοβαρά.
- Πόνος ή αίσθημα βάρους στα πόδια.
- Κράμπες στις γάμπες ή καψιμο κυρίως στα πέλματα.
- Οίδημα, περισσότερο εμφανές στους αστραγάλους.
- Κνησμός στις περιοχές των κιρσών
- Δερματικά Έλκη που επιμένουν στην περιοχή κυρίως των αστραγάλων. Αποτελεί σοβαρή επιπλοκή και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.
- Θρόμβωση, που συνοδεύεται από ερεθισμό (πόνο, ερυθρότητα και οίδημα) στην περιοχή των κιρσών. Αποτελεί δυνητικά επικίνδυνη επιπλοκή ιδίως εάν επεκταθεί προς τις εσωτερικές φλέβες του ποδιού
Στους ανθρώπους που έχουν κιρσούς, η παρατεταμένη ορθοστασία ή καθιστή θέση μπορεί να επιδεινώσει τα παραπάνω συμπτώματα από τα πόδια τους.
Πως αντιμετωπίζονται οι κιρσοί;
Ελαστικές κάλτσες: Η χρήση τους συνιστάται για όσο χρόνο παραμένει κανείς όρθιος. Αυτό που επιτυγχάνουμε με την σύσφιξη των ποδιών είναι αφενός μεν η ανακούφιση από συμπτώματα όπως το αίσθημα βάρους στα πόδια, αφετέρου η μείωση της πιθανότητας να προκληθούν επιπλοκές από τους κιρσούς όπως είναι η θρόμβωση. Παρόλο που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της θεραπείας, πρέπει να τονισθεί πως οι ελαστικές κάλτσες δεν θεραπεύουν ούτε εξαλείφουν τους κιρσούς για τους οποίους θα πρέπει να ακολουθήσουν άλλοι τρόποι οριστικής αντιμετώπισής τους.
Σκληροθεραπεία: Είναι μια μη χειρουργική μέθοδος που δεν απαιτεί αναισθησία και συνήθως γίνεται στο ιατρείο. Κατά την σκληροθεραπεία, εγχύεται ένα ειδικό “σκληρυντικό” φάρμακο με διαδοχικές ενέσεις με πολύ λεπτή βελόνα μέσα στις χαλασμένες κιρσοειδείς φλέβες ή στιςευρυαγγείες. Αυτό αποσκοπεί στο να προκαλέσει την σύγκλειση και την σταδιακή εξαφάνιση των φλεβών. Για τις μεγαλύτερες φλέβες προτιμάμε την σκληροθεραπεία με αφρό που είναι πιο αποτελεσματική στην αντιμετώπισή τους.
Χειρουργική Θεραπεία: Αποτέλεσε για χρόνια την μόνη δυνατότητα οριστικής αντιμετώπισης των κιρσών στα πόδια. Για να εφαρμοσθεί απαιτείται γενική αναισθησία και πολλές φορές παραμονή στο νοσοκομείο για μία τουλάχιστον μέρα. Με την χειρουργική θεραπεία απαιτούνται τομές που γίνονται στα πόδια αλλά και μια μεγαλύτερη που γίνεται συνήθως στην βουβωνική περιοχή, μέσω της οποίας κόβεται και αφαιρείται (εκριζώνεται) η κύρια ανεπαρκούσα φλέβα (σαφηνής φλέβα). Ακολούθως οι τομές κλείνονται με ράμματα που αφαιρούνται λίγες μέρες μετά. Η αποκατάσταση απαιτεί συνήθως 1-4 εβδομάδες ενώ δεν είναι σπάνιες οι μετεγχειρητικές ενοχλήσεις που επιμένουν.
Αντιμετώπιση των κιρσών με LASER: Αποτελεί τον πιο σύγχρονο τρόπο οριστικής εξάλειψης των κιρσών που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια και στην χώρα μας. Με την μέθοδο αυτή η κύρια φλέβα που προκαλεί τους κιρσούς (σαφηνής) δεν αφαιρείται αλλά συγκλείεται, συρικνώνεται και σταδιακά απορροφάται. Αυτό επιτυγχάνεται με την θερμική ενέργεια του Laser που χορηγείται μέσα από την φλέβα (“ενδοφλεβικά”) στο τοίχωμά της μέσω ενός ειδικού καθετήρα. Δεν απαιτεί γενική αναισθησία, δεν χρειάζεται παραμονή στο νοσοκομείο, δεν γίνονται τομές, υπάρχει ελάχιστος ή καθόλου μετεγχειρητικός πόνος, καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα,ενώ η επάνοδος στις καθημερινές ασχολίες γίνεται συνήθως σε 2-3 μέρες. Τις περισσότερες φορές γίνεται σε συνδυασμό με “μικροφλεβεκτομές” αποφεύγοντας έτσι σχεδόν τελείως τα ράμματα.
Πότε πρέπει να αντιμετωπίζονται οι κιρσοί;
Οι κιρσοί πρέπει να αντιμετωπίζονται αμέσως μόλις εμφανισθούν ώστε να προληφθούν τυχόν ενοχλήσεις ή επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσουν.
Οπωσδήποτε η γνώμη του ειδικού Αγγειοχειρουργού που είναι εξοικειωμένος εκτός από τις παλαιότερες και με όλες τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης των κιρσών ώστε να προσφέρει την κατάλληλη για τον ασθενή θεραπεία ή συνδυασμό θεραπειών, είναι σημαντική και πρέπει σε κάθε περίπτωση να αναζητηθεί.
